Yıllar içinde, öğrenme güçlüğü yaşayan kişiler için ekran okuyucu olarak çalışan çeşitli Google uygulamaları oldu. Bunların ilki Google Reader Audio’ydu. Bu uygulama, insanların haber makalelerini ve blog yazılarını dinlemesine olanak tanıyan bir RSS besleme toplayıcısıydı. Ancak, yeterince ilgi görmediği için 2013’te kapatıldı. Metinden konuşmaya (TTS) araçlarına olan ihtiyaç ise hiç ortadan kalkmadı ve Reader Audio’nun eksikleri nedeniyle başarılı olamamasının ardından, Google yeni bir TTS uygulaması olan Google Read Aloud’u çıkardı. Aşağıdaki yazımızda, pek çok kullanıcının benzer amaçlı başka uygulamalara neden yöneldiğine bakacağız. Ayrıca Chrome tarayıcısı için en iyi metin okuma eklentisinden de söz edeceğiz.
Google Read nedir, neler sunar?
Kısacası Google Read, Google'ın kendi web tarayıcısı Google Chrome için geliştirdiği bir eklentidir. Yani bu, yalnızca bilgisayar ve Android cihazlarda kullanılabilen bir metinden konuşmaya (TTS) aracıdır. Yine de arkasındaki ana fikir yeni değil. Yazılı web içeriğini disleksi, DEHB, beyin yaralanması ve görme bozukluğu olan kullanıcılara yüksek sesle okur. En güçlü yanı, desteklediği dillerin sayısıdır. Google Read’i İngilizce, Almanca, İspanyolca ve 40’tan fazla dilde kullanabilirsiniz. Bunun yanında araç, çeşitli konuşma sesleri sunuyor. Bunlara, eklentinin kendi sunduğu seslerin yanı sıra Google Wavenet, Amazon Polly ve Microsoft Azure gibi metin-konuşma bulut hizmetlerinden gelen sesler de dahildir. Diğer bir avantajı ise PDF dosyalarını, Google Docs makalelerini ve EPUB formatlarını zahmetsizce dinleyebilmek ve pasajları yer imlerine ekleyebilmektir. Tek yapmanız gereken Chrome Web Mağazası’na gidip eklentiyi tarayıcınıza eklemek. Kurulumu ve kullanımı son derece pratiktir. Okutmak istediğiniz metni seçip araç çubuğundaki Read Aloud simgesine tıklamanız yeterli. Alternatif metinden konuşmaya Chrome eklentileri ise elbette mevcut. Google Read hiç de fena bir eklenti değil. Temel ihtiyaçları gayet iyi karşılıyor ve okuma güçlüğü yaşayan çoğu kullanıcının yazılı içerikten faydalanmasını sağlıyor. Ancak, temel fonksiyonlar dışında pek bir şey sunamıyor. Üstelik yalnızca Google Chrome eklentisi olması, Firefox veya Safari gibi diğer tarayıcılarda kullanılmasını engelliyor. Tüm bunlar, TTS eklentisi arayanların alternatiflere yönelmesine yol açıyor. Neyse ki piyasada sayısız TTS uygulaması mevcut. Ücretsizden premiuma kadar aradığınız her şeyi bulabilirsiniz. Ama en iyisini istiyorsanız, Speechify’ı mutlaka denemelisiniz.
Speechify
Metinden konuşmaya uygulama ve eklenti kalabalığında Speechify, kendini diğerlerinden net bir şekilde ayırıyor. Bunun sebebi hem yüksek kaliteli bir API sunması hem de son derece çok yönlü olması. Speechify'ın konuşma sentezi üç ana bileşene dayanıyor: optik karakter tanıma (OCR), yapay zeka ve makine öğrenimi. Bunlar sayesinde Speechify, neredeyse her türlü yazılı metni kolayca sese dönüştürüyor. 30'dan fazla doğal ve profesyonel anlatıcı tarzında ses seçeneğiyle geliyor. Üstelik 15’ten fazla dilde de çalışıyor. Dahası da var: OCR bileşeni sayesinde kullanıcılar, yazılı metinlerin fotoğrafını çekerek de, tıpkı dijital metinlerde olduğu gibi, sesli okuma imkanına sahip oluyor. Konumuz Google Chrome için metinden konuşmaya eklentiler olsa da Speechify aynı zamanda Safari’de de mevcut, bu da onu iOS ve macOS kullanıcıları için vazgeçilmez kılıyor. Android telefonunuza veya tabletinize de Google Play Store’dan birkaç dokunuşla kolayca indirebilirsiniz.
TTS okuyucularını kullanmanın faydaları
Sonuca geçmeden önce, metinden konuşmaya eklentilerinin neden tercih edildiğine de kısaca değinelim. Temelde TTS araçları, okuma güçlüğü yaşayan kişilere destek olmak için tasarlanmıştır. Bunlar arasında disleksi, dikkat bozukluğu, beyin yaralanması yaşayanlar ve görme yetisi düşük olanlar bulunur. Yıllar boyunca yapılan araştırmalar, dinleyerek çalışmanın anlama düzeyini ve okuma hızını artırdığını göstermektedir. Bu nedenle TTS uygulamaları, okuma zorluğu çeken öğrenciler için mükemmel bir çözümdür. Ayrıca yabancı dil öğrenenler için de oldukça kullanışlıdır; doğru telaffuzu duymalarına ve anlamalarına yardımcı olur. Ama hepsi bu kadar değil. Okumak yerine dinleyebilmek, insanlara aynı anda birden fazla işle ilgilenme imkanı tanır. Örneğin, Speechify’ı kullanarak yeni makaleleri size okutabilir, siz de bu sırada günlük işlerinize devam edebilirsiniz. Bu, tembellik ya da okumayı sevmemek anlamına gelmiyor. Bir kitap kurdu olsanız bile Speechify’ı kullanabilirsiniz. Mesele, “okumak mı dinlemek mi daha iyi” sorusu değil; o an sizin için hangisi daha pratikse onu seçmek. SSS
Google’ın içeriği sesli okumasını nasıl sağlarım?
Android telefonunuzda bir web makalesi açıldığında, “Hey Google, bunu oku” ya da “Hey Google, bu sayfayı oku” diyebilirsiniz; Google hemen web sayfasındaki içeriği yüksek sesle okumaya başlayacaktır. Takip edebilmeniz için tarayıcınız otomatik olarak sayfada ilerleyecek ve metin okunduğu sırada vurgulanacaktır.
Google Voice ne için kullanılır?
Google Voice, arama, SMS ve sesli mesajlar için size tek bir telefon numarası sağlar. Bu numarayı kullanarak web tarayıcınızdan ve mobil cihazlarınızdan yurtiçi ve uluslararası aramalar yapabilirsiniz.
Google Read-Aloud’a ne oldu?
Google, hizmetlerini daha geniş bir kitle için daha erişilebilir kılma çabasının bir parçası olarak, kullanıcıların Google Haberler’deki makaleleri ve diğer genel web sayfalarını sesli dinleyebilmesini sağlayan bir özellik geliştirdi.
Google Chrome metni sesli okuyabiliyor mu?
Google Chrome’un size metni sesli okumasını sağlamak için herhangi bir web sitesini açın ve okutmak istediğiniz kısmı seçin. Seçili metne sağ tıklayın ve açılan menüden “Seçili metni sesli oku” seçeneğine tıklayın. Böylece seçtiğiniz metni, isterseniz makalenin geri kalanını da sesli olarak okuyacaktır.
