Seslendirme ve dublaj için kapsamlı rehber
Seslendirme ve dublaj ortak bir geçmişe sahiptir. Her iki teknik de televizyon, sinema ve çevrim içi içerik üretiminde yaygın olarak kullanılır. Ancak, insanlar bu iki terimi çoğu zaman birbirinin yerine kullanır.
Bu yazıda seslendirme ve dublaj arasındaki farkları açıklayacak ve her tekniğin kendine özgü özelliklerini özetleyeceğiz.
Seslendirme ve dublaj arasındaki fark
Dublaj ve seslendirme, yeni pazarlar ya da yeni kitleler için içerikleri uyarlayıp yeniden kaydetmek amacıyla kullanılan iki farklı tekniktir.
Örneğin, sahne dışı seslendirmeler, orijinal diyalogların yerini alır. Radyo reklamları ya da video oyunları buna iyi birer örnektir.
Dublajda ise orijinal diyalog tamamen değiştirilir. Bu teknikte ses, ekrandaki oyuncunun dudak hareketleriyle mümkün olduğunca kusursuz biçimde örtüşecek şekilde ayarlanır. Sonuç olarak dublaj, seslendirmeye göre çok daha birebir ve tutarlıdır.
Gördüğünüz gibi, seslendirme aslında dublajın bir alt türü olarak da düşünülebilir.
Seslendirme daha anlatıcı bir üsluba sahiptir ve çoğu zaman orijinal kaydın duygusunu ya da tonunu tam olarak yansıtmaz; dublajda ise bunlar mutlaka korunur. Bu nedenle dublaj daha uyarlanabilir ve yaratıcı çözümlere imkân tanırken, seslendirme kaynak içeriğe daha sadık kalır.
Kısaca dublaj, ekrandaki oyuncuların konuşmalarının izleyicinin ana dilinde gerçekleşiyormuş gibi hissettirilmesini sağlar. Bu yüzden iyi bir dublaj yapmak ciddi uzmanlık gerektirir.
Seslendirme, yaratıcı hikâye anlatımı için ya da bilgiyi izleyiciye hızlı ve doğrudan aktarmak amacıyla kullanılır. Dublaj ise iletilen bilgilerin ve duyguların akılda kalmasının önemli olduğu durumlarda öne çıkar.
Seslendirme genellikle şu amaçlarla kullanılır:
- Haber bültenleri
- Belgeseller
- Seçmeler (audition)
- Altyazıya alternatif olarak
- Eğitim, öğretim ya da e-öğrenme videoları
- Filmlerde iç ses / iç diyaloglar için
Dublaj ise şu alanlarda kullanılır:
- Uzun metrajlı filmler
- TV dizileri
- Çocuklara yönelik içerikler
- Okuma bilmeyenler için hazırlanan içerikler
- Etkisi yüksek eğitim videoları
Artık dublaj ve seslendirme arasındaki temel farkları bildiğinize göre, şimdi de bazı yaygın seslendirme türlerine bakalım.
Seslendirme türleri
Birçok farklı seslendirme türü vardır. Her birinin ne amaçla kullanıldığını bilmek, bunlardan seçmelerde, sunumlarınızda ya da diğer ses kayıtlarınızda çok daha iyi yararlanmanızı sağlar.
BM (Birleşmiş Milletler) tarzı seslendirme
BM tarzı seslendirmede orijinal konuşmacı arka planda hâlâ duyulur. Bu seslendirme, orijinal ses kaydının çevirisidir. Ancak dikkat ederseniz, orijinal konuşmacıyı arka plan gürültüsü gibi hafifçe duymaya devam edersiniz. Bu teknik çoğunlukla konuşmalar, haber bültenleri ya da röportajlarda kullanılır.
Diyelim ki Birleşmiş Milletler oturumunda İspanya başkanının canlı konuşmasını dinliyorsunuz. Bir çevirmen, başkan konuşmasını yaparken anında İngilizce'ye çeviri yapar ve siz de televizyonunuzdan İngilizce halini dinlersiniz. Kulak kesilirseniz, arka planda orijinal konuşmacının sesini de duyarsınız. Bu, BM tarzı seslendirmeye iyi bir örnektir.
Kamera dışı seslendirme veya anlatım
Kamera dışı seslendirme, mevcut içeriğin üzerine ek olarak oynatılan bir seslendirme türüdür. İçerik üreticileri bu tür seslendirmeyi video ve diğer medya içeriklerinde, örneğin podcastler, belgeseller ya da radyo reklamlarında tercih eder.
Lektoring
Lektoring, başta Polonya olmak üzere Doğu Avrupa ülkelerinde yaygın olan, niş bir seslendirme türüdür. Bir seslendirme sanatçısı, çevrilmiş tüm diyalogları tek başına okur. Çoğu zaman bu işi erkek ses sanatçıları üstlenir.
Bu tür seslendirmede neredeyse hiç duygu yoktur. Dinlerken, orijinal diyalogun birkaç saniye önce hafifçe verildiğini de duyarsınız. Böylece çeviri, izleyicinin dikkatini daha az dağıtır.
Dublaj neden önemlidir?
Dublaj, konuşmacıların duygularına, seslerine ve orijinal içeriğin tonlamasına mümkün olduğunca sadık kalmayı hedefler. Aynı zamanda orijinal diyalogu, hedef dilde yeniden yazılmış başka bir diyalogla değiştirir.
Dublaj, görsel-işitsel medya için son derece değerli bir tekniktir ve sayısız kullanım alanına sahiptir.
Eğlence sektörü, yapımlarını küresel ölçekte pazarlamak için dublajdan yararlanabilir. Böylece dünya çapındaki hayranlar, Game of Thrones ya da Harry Potter gibi içerikleri İngilizce bilmeseler bile kendi ana dillerinde dinleyip keyfini çıkarabilir.
Bu teknik, Japon anime dizilerinin de tüm görkemiyle Amerikalı izleyicilere ulaşmasını sağlamıştır.
Kendi seslendirmelerinizi Speechify ile oluşturun
Speechify, bir metinden sese uygulaması ve seslendirme aracıdır; kullanıcıların herhangi bir metinden son derece gerçekçi seslendirmeler oluşturmasına yardımcı olur. Bu kolay kullanılan uygulama ile her türlü metin belgesini ya da biçimini sese dönüştürebilirsiniz:
- Web sitesi
- Blog yazısı
- Kişisel e-posta
- SMS mesajı
- Fiziksel belgeler
- Yazılı veya dijital diyaloglar
- PDF, TXT, DOCX, HTML vb.
Speechify ile doğala yakın seslerle konuşmalar üretip birçok farklı senaryo için seslendirmeler oluşturabilirsiniz. Sunumunuza ses ekleyin ya da ev işleriyle uğraşırken dinlemek için bir ses dosyası hazırlayın.
Bu pratik uygulama sayesinde profesyonel bir kayıt stüdyosuna gidip seslendirme sanatçısına ücret ödemenize gerek kalmaz. Kendi ev stüdyonuzu kurup açıklayıcı videolar, kurumsal videolar ya da aklınıza gelen her tür içerik üretebilirsiniz. Herhangi bir seslendirme yeteneği gerektirmez; yazılım sizin yerinize tüm işi üstlenir.
Bu yüksek kaliteli seslendirme aracı hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz resmî web sitesini ziyaret edebilir veya hemen bugün ücretsiz deneyebilirsiniz.
SSS
Başlıca iki tür seslendirme nedir?
İki temel seslendirme türü BM tarzı seslendirme ve kamera dışı seslendirmedir. Ayrıca Doğu Avrupa'da yaygın, daha niş bir tür olan lektoring de bulunur.
Dudak senkronizasyonu ve dublaj aynı şey mi?
Dudak senkronizasyonu, profesyonel seslendirme sanatçılarının orijinal görüntüdeki dudak hareketlerini yakalayıp bunlarla uyumlu, hedef dilde yüksek kaliteli bir kayıt üretmesidir. Böylece hedef kitle, yabancı dili sanki kendi ana diliymiş gibi izleyebilir.
ADR terimi ne anlama gelir?
ADR, Ek ya da Otomatik Diyalog Değiştirme anlamına gelir. Dosya kalitesini artırmak için seslerin daha kontrollü bir stüdyo ortamında yeniden kaydedildiği bir tekniktir. Şu alanlarda özellikle işe yarar: sesli kitaplar, animasyonlu karakterler, Netflix dizileri ve orijinal sesin yüksek kalitede sunulmasının kritik olduğu diğer yapımlar.
Dublajın artıları ve eksileri nelerdir?
Dublaj, orijinal ses kaydının duygusunu, tonunu ve vurgularını olabildiğince korur ve içeriğe sadık kalır. Öte yandan, oldukça fazla uzmanlık gerektirir ve her zaman en ekonomik çözüm olmayabilir.

