Điều trị bằng thuốc là một trong những cách tốt nhất để kiểm soát ADHD, nhưng đôi khi chi phí lại quá cao. Nếu bạn đang cần một phương pháp thay thế để đối mặt với tình trạng này, sách là một lựa chọn rất đáng cân nhắc.
Hãy cùng khám phá những cuốn sách hữu ích nhất về ADHD hiện có trên thị trường. Nhưng trước hết, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ADHD là gì và làm sao để nhận biết.
ADHD là gì và nó ảnh hưởng đến não bộ như thế nào
Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) là một tình trạng ảnh hưởng tiêu cực đến hành vi. Người mắc thường tỏ ra bồn chồn, hành động bốc đồng và khó tập trung vào một số công việc nhất định.
Hầu hết người mắc bệnh đều nhận thấy triệu chứng ngay từ khi còn nhỏ. Tuy nhiên, chúng thường rõ rệt hơn khi môi trường sống thay đổi, chẳng hạn như lúc bắt đầu đi học. ADHD thường được chẩn đoán khi bạn từ ba đến bảy tuổi, nhưng cũng có người chỉ được xác định mắc bệnh khi đã trưởng thành.
ADHD thường cải thiện dần khi bạn lớn lên. Tuy vậy, vấn đề vẫn có thể kéo dài nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh từ nhỏ.
Rối loạn này tác động đến não bộ theo nhiều cách khác nhau; các chuyên gia cho rằng nó liên quan đến các rối loạn về động lực, hành vi và nhận thức. Vì thế, tình trạng này có thể làm suy giảm khả năng điều tiết cảm xúc, kết nối giữa các tế bào thần kinh trong não, đồng thời ảnh hưởng đến cảm xúc và khả năng giao tiếp giữa các vùng não bộ.
Một điều khác bạn nên lưu ý là tác động của ADHD lên các mạng lưới não bộ. Những nhóm tế bào thần kinh này có nhiệm vụ truyền tải thông tin. Nếu ADHD làm tổn hại đến chúng, quá trình tái tạo sẽ lâu hơn và chúng không còn hiệu quả như trước trong việc chuyển tiếp thông tin, điều chỉnh hành vi cũng như các thông điệp khác.
Dấu hiệu nhận biết ADHD ở trẻ em và người lớn
Việc chẩn đoán ADHD không quá khó khăn. Nếu bạn muốn nhận biết tình trạng này ở con mình, hãy để ý những dấu hiệu sau:
- Khó đi vào giấc ngủ
- Gặp nhiều khó khăn khi chuẩn bị đến trường
- Khó lắng nghe hoặc làm theo chỉ dẫn
- Kỹ năng tổ chức kém
- Ngại tham gia các hoạt động xã hội
Nếu bạn muốn biết mình có bị ADHD ở tuổi trưởng thành hay không, hãy tự hỏi bản thân có gặp khó khăn với những việc sau đây không:
- Quản lý thời gian và chính mình
- Làm theo chỉ dẫn
- Tập trung vào công việc
- Ứng phó với căng thẳng
- Thường xuyên cảm thấy thiếu kiên nhẫn hoặc bồn chồn
- Dễ chấp nhận rủi ro hoặc hành động bốc đồng
- Khó bắt đầu mối quan hệ hoặc giao tiếp với người khác
Một số triệu chứng có thể trùng lắp với tự kỷ và các rối loạn khác có liên quan.
Những cuốn sách nên đọc hàng đầu cho người bị ADHD và gia đình
Dưới đây là năm cuốn sách hàng đầu dành cho người bị ADHD:
Driven to Distraction
Driven to Distraction được viết bởi John J. Ratey và Edward M. Hallowell. Cả hai tác giả đều từng trải qua ADHD nên có góc nhìn rất thực tế về căn bệnh này. Cuốn sách bao gồm những câu chuyện của bệnh nhân, các công cụ quản lý và lời khuyên để hỗ trợ người thân mắc ADHD.
Cuốn sách mang lại góc nhìn giá trị giúp nhận biết và giảm nhẹ ADHD, tập trung vào chức năng điều hành (tổ chức, tập trung, quản lý căng thẳng, v.v.). Dù bạn hay con bạn mắc rối loạn này, bạn vẫn có thể tìm thấy nhiều tài nguyên để học cách đối phó hiệu quả.
Nội dung cuốn sách đã được cập nhật, làm mới vào năm 2011, nhưng những lời khuyên giúp cải thiện cuộc sống trong đó vẫn luôn mang tính lâu dài.
The ADHD Effect on Marriage
Sống chung với rối loạn tăng động giảm chú ý (ADD/ADHD) đặc biệt nhiều thử thách khi bạn là người trưởng thành. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến bất kỳ mối quan hệ nào.
Melissa Orlov đã phân tích rất kỹ điều này trong The ADHD Effect on Marriage. Giống như Ari Tuckman, Kathleen Nadeau, Peg Dawson, Patricia Quinn và nhiều tác giả khác, cô đi sâu vào các phương pháp giúp các cặp đôi có ADHD vượt qua khó khăn và xây dựng mối quan hệ ý nghĩa.
Trọng tâm của cuốn sách tự lực này là giới thiệu nhiều lựa chọn điều trị khác nhau giúp các cặp đôi củng cố giao tiếp và thấu hiểu nhau hơn.
Nhiều cặp đôi đánh giá cao cuốn sách này vì nó đưa ra những giải pháp đơn giản để khôi phục sự lành mạnh trong hôn nhân. Cuốn sách cũng có thể truyền lại hy vọng, ngay cả sau nhiều năm giận dữ và thất vọng.
Thriving with ADHD Workbook for Kids
Kelli Miller là tác giả của ADHD Workbook for Kids. Chuyên gia tâm lý học này có rất nhiều kinh nghiệm, vì vậy những hiểu biết của bà vô cùng hữu ích cho các bậc phụ huynh có con nhỏ mắc ADHD.
Cuốn sách chứa nhiều hoạt động thân thiện với trẻ em và thông tin được thiết kế riêng cho trẻ ADHD. Nó giúp trẻ chơi, giao tiếp và học tập một cách hiệu quả hơn.
Đa số độc giả đánh giá cao giọng điệu tích cực, lôi cuốn và truyền cảm hứng của cuốn sách này. Đây là một tác phẩm được đánh giá rất cao, đã giúp nhiều trẻ em kết nối tốt hơn với bạn bè và hoàn thành bài tập ở trường.
Taking Charge of Adult ADHD
Taking Charge of Adult ADHD không chỉ viết cho người mắc ADHD mà còn dành cho bất cứ ai gặp khó khăn trong việc tập trung, giải quyết vấn đề, kiểm soát cảm xúc và lập kế hoạch.
Tác giả Russell A. Barkley là chuyên gia điều trị ADHD ở người lớn, thanh thiếu niên và trẻ nhỏ. Ông đưa ra một hướng dẫn từng bước để bạn có thể quản lý các triệu chứng ADHD của mình.
Russell Barkley cũng chia sẻ nhiều lời khuyên thực tế mà người khác đã áp dụng để cải thiện tình trạng của họ. Trong đó có những mẹo hữu ích giúp bạn kiểm soát triệu chứng ADHD mà không cần quá phụ thuộc vào thuốc men.
A Radical Guide for Women with ADHD
A Radical Guide for Women with ADHD là một tác phẩm sâu sắc của Sari Solden. Cuốn sách làm nổi bật những trải nghiệm và thách thức mà phụ nữ mắc ADHD phải đối mặt. Sari Solden kết hợp giữa phương pháp điều trị truyền thống và hiện đại trong các hướng dẫn trị liệu rất thực tế.
Cuốn sách này giúp bạn học cách chấp nhận và chung sống hòa thuận với ADHD. Tác giả sẽ chỉ cho bạn cách tận dụng điểm mạnh, nâng cao sự tự tin và dùng những công cụ phù hợp để vượt qua các rào cản khi sống cùng ADHD.
Một điểm nổi bật khác của cuốn sách là nó được thiết kế như một cuốn sách bài tập. Nội dung gồm các lời khuyên mang tính thực hành, được hỗ trợ bởi nền tảng lý thuyết phong phú, giúp bạn rèn luyện kỹ năng quản lý bản thân dù mắc ADD hay ADHD ở tuổi trưởng thành.
Speechify – công cụ chuyển văn bản thành giọng nói
Có nhiều cách để bạn đọc và tiếp thu thông tin dù mắc ADHD. Bên cạnh những cuốn sách hay về ADHD, bạn còn có thể dùng phần mềm chuyển văn bản thành giọng nói. Một trong những lựa chọn tốt nhất hiện nay là Speechify.
Khác với sách nói mua trên Amazon hoặc các trang web khác, nền tảng này khuyến khích bạn chủ động đọc. Nó giúp bạn tự lập trong quá trình đọc hiểu, để tình trạng của bản thân không còn là rào cản. Ngược lại, bạn sẽ tự tin hơn khi thực hiện những nhiệm vụ mà trước đây luôn cảm thấy mình bị bó buộc nếu không nhờ đến người thân hoặc thầy cô.
Với Speechify, bạn có thể nghe văn bản trong khi hệ thống tự động đánh dấu những ý chính quan trọng nhất. Bên cạnh đó, bạn có thể tối ưu hóa năng suất bằng cách điều chỉnh tốc độ đọc nhanh gấp hai hoặc ba lần thông thường. Speechify còn có thể quét file PDF, Google Docs và nhiều định dạng khác, cho phép bạn tiếp cận hầu như mọi loại nội dung.
Speechify có sẵn trên iOS, Android, và dưới dạng một tiện ích mở rộng Google Chrome.
